Hôm nay, thứ Sáu 05 tháng Bảy 2013, Thông điệp đầu tiên của Đức Thánh Cha Phanxicô, Lumen fidei (Ánh sáng đức tin), đã được công bố trong một cuộc họp báo tại Vatican. Văn kiện này hoàn tất bộ ba giáo huấn giáo hoàng về ba nhân đức đối thần, bắt đầu với thông điệp Deus caritas est về Đức ái ban hành năm 2005, tiếp theo là Thông điệp Spe salvi về Đức cậy ban hành năm 2007; cả hai Thông điệp này do Đức nguyên giáo hoàng Bênêđictô XVI viết.
Khi loan báo Thông điệp đầu tiên sẽ được ban hành, Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng đây là một công trình “đồng soạn”: vị tiền nhiệm của ngài là Đức nguyên giáo hoàng Bênêđictô XVI đã khởi sự viết, rồi trao lại bản thảo cho vị Tân giáo hoàng hoàn tất. Chắc chắn văn kiện này vẫn đề cập đến nhiều chủ đề yêu thích của Đức Bênêđictô, từ tính bổ khuyết cho nhau của đức tin và lý trí, đến niềm vui của cuộc gặp gỡ cá vị với Chúa Kitô. Được ban hành trong Năm Đức Tin, văn kiện này cũng nằm trong bối cảnh kỷ niệm 50 năm Công đồng Vatican II, là Công đồng đã xác lập lại vai trò chính yếu của đức tin nơi trung tâm của mọi mối quan hệ của nhân loại.
Thông điệp có 60 số, chia làm bốn chương với một phần giới thiệu ngắn. Thông điệp cho thấy đức tin vào Chúa Kitô Phục Sinh dẫn chúng ta vượt ra khỏi những ranh giới hạn hẹp của hiện hữu cá nhân để đi vào cộng đồng bao la của tình yêu Thiên Chúa như thế nào. Thay vì khái niệm một “niềm tin mù quáng”, vốn cản trở tiến bộ khoa học và chỉ giới hạn trong phạm vi của niềm tin cá nhân, chúng ta được mời gọi tái khám phá ánh sáng có thể đưa dẫn mọi người từ bóng tối của dục vọng ích kỷ tới một thế giới huynh đệ và công bình hơn, dựa trên lời hứa trung tín của Đấng Thiên Chúa Tạo Hóa.
Chương một – Chúng tôi tin vào tình yêu (x. 1 Ga 4, 16) – đưa người đọc vào cuộc hành trình đầy bão tố của Cựu ước và Tân ước, từ Abraham, người đầu tiên nghe thấy tiếng gọi của Chúa, qua những người Do Thái đi về miền ánh sáng của Đất Hứa, đến cái chết của Chúa Giêsu trên thập giá, hành động tột đỉnh của tình yêu Thiên Chúa đối với nhân loại. Đức Thánh Cha viết, càng để cho quyền năng biến đổi của tình yêu ấy tác động, chúng ta càng hiểu rõ hơn mối tương quan của chúng ta với tất cả anh chị em mình trong Chúa Kitô.
Chương hai – Nếu không tin sẽ không hiểu (x. Is 7, 9) – nhấn mạnh đến mối liên kết thiết yếu giữa đức tin và sự thật. Nếu không có mối liên kết ấy, niềm tin của chúng ta có lẽ chẳng hơn gì một câu chuyện thần tiên, một hạnh phúc ảo tưởng, không thể nâng đỡ chúng ta khi gặp khó khăn. Thông điệp viết, xã hội hiện nay có xu hướng coi những tiến bộ công nghệ và thú vui cá nhân như sự thật khách quan duy nhất, xem xét mọi vấn đề bao quát hơn về nguồn gốc hiện hữu của chúng ta với sự ngờ vực sâu xa. Nếu chúng ta không có tình yêu trong trái tim, sự thật sẽ trở nên lạnh lùng, vô cảm, tàn bạo, không thể biến đổi cuộc sống của người khác. Nhưng bằng cách lắng nghe, ngắm nhìn và tin tưởng vào sự hiện diện của Chúa Kitô trong cuộc sống của chúng ta ngày nay, chúng ta có thể mở rộng tầm nhìn của mình và tìm ra những phương cách tốt hơn để phục vụ công ích. Ánh sáng đức tin của chúng ta vào Chúa Kitô cũng có thể giúp cho cuộc đối thoại với người ngoài Kitô giáo và người không tin hiệu quả hơn, và cho thấy rằng tất cả những ai tìm kiếm Thiên Chúa hoặc tìm kiếm sự thật sẽ được đón nhận và được ánh sáng ấy soi chiếu.
Chương ba – Tôi đã truyền lại cho anh em điều tôi đã lãnh nhận (x. 1 Cr 15, 3) – tập trung nói về Giáo Hội là nơi mà ánh sáng đức tin được bảo vệ và thông truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Qua các bí tích Rửa tội và Thánh Thể, qua lời tuyên xưng trong Kinh Tin Kính, cầu nguyện với kinh Lạy Cha và tuân giữ Mười Điều Răn, Giáo Hội dạy chúng ta ngôn ngữ của đức tin và đưa chúng ta vào trong mối tương quan tình yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa, hầu cho “ai tin thì chẳng bao giờ phải cô đơn”.
Chương bốn – Thiên Chúa đã chuẩn bị một thành cho các ngài (x. Dt 11, 16) – nói đến đức tin và công ích. Chương này cho thấy ánh sáng đức tin có thể thúc đẩy hòa bình và hòa giải, và dạy con người biết tôn trọng mọi thụ tạo của Thiên Chúa. Thông điệp cũng xem xét những lĩnh vực được đức tin soi chiếu, khởi đầu với gia đình dựa trên hôn nhân, được hiểu như một sự kết hợp bền vững giữa người nam và người nữ. Đức tin không thể loại bỏ đau khổ ra khỏi thế giới, nhưng có thể đồng hành với chúng ta và mang lại cho chúng ta một cảm thức mới về niềm hy vọng vào tình yêu Thiên Chúa.
Kết thúc Thông điệp là lời cầu nguyện với Đức Maria, Mẹ Chúa Giêsu và là biểu tượng của đức tin, Đấng dẫn đưa chúng ta vào trong ánh sáng của tình yêu Thiên Chúa.
Thông điệp Lumen fidei đã được phổ biến trên trang web của Tòa Thánh Vatican bằng 9 thứ tiếng: Ả Rập, Pháp, Anh, Ý, Latinh, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Đức.
(Theo Vatican Radio)