Thánh Tôma sinh năm 1225 trong một gia đình quý phái, tại Roccasecca nước Ý và đã trải qua những năm thiếu thời tại đan viện núi Caxinô. Đến tuổi thanh niên, người đã vào Dòng Anh Em Thuyết Giáo tại thành Nêapôli, trái với ý của thân nhân. Người theo học tại những học viện lớn thời ấy như Côlônia, Paris, Rôma, Nêapôli.
Người nổi tiếng về đời sống trong trắng, triệt để trung thành với kỷ luật tu trì. Người đã thể hiện sứ vụ riêng của Dòng, tức là phục vụ Lời Chúa, trong tinh thần khó nghèo tự nguyện, qua việc bền bỉ nghiên cứu thần học, chuyên cần khám phá, say sưa chiêm niệm và thông truyền chân lý cho tha nhân.
Thế nên, người đã dốc toàn lực phục vụ Chân Lý, khao khát đạt đến Chân Lý, đón nhận Chân Lý bất cứ từ đâu đến, và nôn nóng chia sẻ Lời Chân Lý cho người khác. Người hết sức khiêm tốn và đầy tình người trong cách đối nhân sử thế. Người là một danh sư lỗi lạc về đạo lý, và là một nhà giảng thuyết đầy sức hấp dẫn khi trình bày các chân lý Phúc Âm. Người đã để lại rất nhiều tác phẩm trình bày sự khôn ngoan của Thiên Chúa cũng như của nhân loại. Những tác phẩm ấy cho thấy sự hài hòa chặt chẽ giữa các chân lý mạc khải và chân lý tự nhiên.
Người rất sùng kính Chúa Cứu Thế, đặc biệt trong mầu nhiệm Khổ Nạn và Thánh Thể. Người đã soạn thảo kinh phụng vụ tán dương mầu nhiệm Thánh Thể. Với tâm tình con thảo, người cũng nhiệt thành tôn kính Đức Trinh Nữ Maria, Thánh Mẫu Thiên Chúa.
Người từ trần tại Fossanova, ngày 7-3-1274, trên đường đi dự Công đồng Lyon tại Pháp.
Đức Giáo Hoàng Gioan XXII đã tôn người lên bậc hiển thánh ngày 18-7-1323.
Ngày 11-5-1567, Đức Piô V đã tuyên phong người là vị tiến sĩ thứ năm của Giáo Hội. Ngày 4-8-1880 Đức Lêo XIII đã đặt người làm bổn mạng các đại học và học đường Công giáo. Theo luật phụng vụ canh tân, lễ kính người được mừng vào ngày kỷ niệm việc chuyển hài cốt người về Toulouse.
